- Mục tiêu hoạt động:
- KHTN 1.1 Nêu đươc các khái niệm về mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể. Lấy được ví dụ minh họa.
- Trình bày được mối quan hệ từ tế bào hình thành nên mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể.
- 1.1: Chủ động, tích cự thực hiện nhiệm vụ được giao và hỗ trợ bạn trong hoạt động nhóm
(12) TN.1.1: Có ý thức hỗ trợ, hợp tác với các thành viên trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ
- Phương pháp và kĩ thuật dạy học
– Phương pháp trực quan
– Kĩ thuật khăn trải bàn;
- Chuẩn bị
| Giáo viên | Học sinh |
| – Tranh ảnh hình và video về thế giới thực vật, động vật đa bào
– Bảng phụ, bút lông – Phiếu học tập |
– SGK, chia nhóm, cử nhóm trưởng, thư kí |
- Tổ chức hoạt động:
Khởi động
Ở cơ thể đơn bào, mỗi tế bào là một cơ thể. Vậy với cơ thể đa bào, các tế bào có sự phối hợp hoạt động với nhau như thế nào để tạo thành cơ thể sống?
Hình thành kiến thức mới
- Chuyển giao nhiệm vụ học tập 1: Tìm hiểu mối quan hệ: tế bào mô
Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp phương pháp trò chơi Mảnh ghép hoàn hảo để ghép đúng tế bào tương ứng với mô, yêu cầu HS tham gia trò chơi theo nhóm dưới hình thức tiếp sức để mỗi thành viên đều được tham gia, cùng nhau suy nghĩ để tìm ra mối liên hệ giữa tế bào và mô tương ứng. Sau đó, gợi ý và định hướng cho HS thảo luận theo các nội dung gợi ý trong SGK.
Quan sát hình 20.1,20.2 và trả lời câu hỏi từ 1 đến 3.
- Hãy cho biết mối quan hệ từ tế bào đến mô.
Tế bào là đơn vị cấu tạo nên mô.
- Nhận xét về hình dạng và cấu tạo tế bào hình thành nên mỗi loại mô.
Các tê’ bào cấu tạo nên một loại mô có hình dạng và cấu tạo giống nhau.
- Hãy dự đoán chức năng của các tế bào trong một mô.
Các tê’ bào trong một mô cùng thực hiện một chức năng nhất định.
Luyện tập
* Cơ thể người được cấu tạo từ những loại mô nào? Cho ví dụ.
- Mô cơ, mô thần kinh, mô liên kết, mô biểu bì,…
Thông qua các nội dung thảo luận, GV hướng dẫn cho HS rút ra kết luận theo gợi ý trong SGK.
| Nội dung ghi bài
Mô là tập hợp các tế bào giống nhau cùng phối hợp thực hiện một chức năng nhất định. – Mô thực vật: mô phân sinh, mô biểu bì, mô dẫn, mô cơ bản. Mô động vật: mô cơ, mô thần kinh, mô liên kết, mô biểu bì. |
- Chuyển giao nhiệm vụ học tập 2: Tìm hiểu mối quan hệ: mô cơ quan
GV có thể cho HS chơi trò chơi Ai nhanh hơn? (mỗi nhóm viết ra bảng phụ các cơ quan trong cơ thể, các thành viên trong nhóm hỗ trợ nhau để viết ra được càng nhiều cơ quan càng tốt).
| Bảng hỏi | |
| 4. Quan sát hình 20.3a và cho biết lá cây được cấu tạo từ những loại mô nào? | |
| 5. Quan sát hình 20.3b và cho biết dạ dày được cấu tạo từ những loại mô nào? | |
| 6. Mô và cơ quan có mối liên hệ với nhau nhưthế nào? | |
Dự kiến
| Bảng hỏi | |
| 4. Quan sát hình 20.3a và cho biết lá cây được cấu tạo từ những loại mô nào? | Lá cây được cấu tạo từ: mô biểu bì, mô dẫn và mô cơ bản.
|
| 5. Quan sát hình 20.3b và cho biết dạ dày được cấu tạo từ những loại mô nào? | Dạ dày động vật được cấu tạo từ: mô biểu bì, mô cơ, mô liên kết, mô thần kinh. |
| 6. Mô và cơ quan có mối liên hệ với nhau nhưthế nào? | Mô cấu tạo nên cơ quan.
Cơ quan là tập hợp của nhiều mô cùng thực hiện một chức năng trong cơ thể. |
Luyện tập
* Hãy kể tên một số cơ quan trong cơ thể người và cho biết tim được cấu tạo từ những loại mô nào?
– Các cơ quan ở người: dạ dày, ruột, gan, tim, phổi, mắt, mũi, miệng,…
– Tìm được cấu tạo từ: mô cơ tim, mô liên kết, mô thần kinh,…
Thông qua thảo luận trả lời các câu hỏi trên, GV hướng dẫn để HS rút ra kết luận về mối quan hệ giữa mô và cơ quan.
| Nội dung ghi bài
Cơ quan là tập hợp của nhiều mô cùng thực hiện một chức năng trong cơ thể. – Cơ quan ở thực vật: rễ, thân, lá, hoa, quả, hạt. Cơ quan ở động vật: dạ dày, ruột, gan, tim, phổi, mắt, mũi, miệng,… |
Chuyển giao nhiệm vụ học tập 3: Tìm hiểu mối liên hệ: cơ quan hệ cơ quan cơ thể
– GV chia lớp làm 6 nhóm, quan sát hình 20.4, 20.5 và trả lời câu hỏi từ 7 → 12.
+ Nhóm 1, 3
- Cho biết các hệ cơ quan cấu tạo nên cây cà chua.
- Gọi tên các cơ quan cấu tạo nên hệ chổi tương ứng với các số (1) đến (4) trong hình và nêu chức năng của mỗi cơ quan này.
+ Nhóm 2, 4
- Nêu chức năng của hệ rẻ.
- Hãy kể tên một số cơ quan cấu tạo nên hệ tiêu hoá ở người và gọi tên các số từ (5) đến (9).
+ Nhóm 5, 6
- Ở người có những hệ cơ quan nào? Nêu chức năng của hệ tiêu hoá.
- Điểu gì sẽ xảy ra nếu trong cơ thể có một hệ cơ quan nào đó ngừng hoạt động?
Luyện tập
Câu 1: Điều gì sẽ xảy ra nếu cây cà chua bị mất đi hệ rễ?
Câu 2: Vẽ bảng sau vào vở và hoàn thành theo mẫu sau:
| Hệ cơ quan | Cơ quan cấu tạo nên hệ cơ quan | Chức năng hệ cơ quan |
| Hệ tiêu hóa | Thực quản, dạ dày, ruột… | Tiêu hóa thức ăn thành các chất cần thiết cho cơ thể |
| Hệ tuần hoàn | ? | ? |
| Hẹ thần kinh | ? | ? |
| Hệ hô hấp | ? | ? |
| Hệ bài tiết | ? | ? |
Dự kiến
- Hệ rễ, hệ chồi.
- (1) Lá: thực hiện chức năng quang hợp tạo chất dinh dưỡng; (2) Hoa và (3) Quả: thực hiện chức năng sinh sản; (4)Thân: vận chuyển các chất dinh dưỡng trong cây.
- Rẻ làm nhiệm vụ hút nước và các chất khoáng trong đất.
- (5) Miệng, (6) Thực quản, (7) Dạ dày, (8) Ruột già, (9) Ruột non.
- Các hệ cơ quan ở người: hệ vận động, hệ thần kinh, hệ hô hấp, hệ bài tiết, hệ tiêu hoá, hệ tuần hoàn, hệ sinh dục.
- Hệ tiêu hoá có chức năng nghiền, co bóp, chuyển hoá thức ăn thành các chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Nếu trong cơ thể có một hệ cơ quan ngừng hoạt động thì cả cơ thể sẽ bị ảnh hưởng và các hệ cơ quan khác trong cơ thể cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Luyện tập
Câu 1: Rễ là hệ cơ quan thực hiện chức năng hút nước và khoáng chất cho cây, nếu hệ rễ bị mất đi thì hệ chổi cũng không hoạt động được và cây cà chua sẽ chết.
Câu 2:
| Hệ cơ quan | Cơ quan cấu tạo nên hệ cơ quan | Chức năng hệ cơ quan |
| Hệ tiêu hóa | Thực quản, dạ dày, ruột… | Tiêu hóa thức ăn thành các chất cần thiết cho cơ thể |
| Hệ tuần hoàn | Tim, mạch máu… | Vận chuyển các chất trong cơ thể |
| Hẹ thần kinh | Não, dây thần kinh, tủy sống… | Điều khiển các hoặt động sống của cơ thể |
| Hệ hô hấp | Mũi, hầu, phổi, cơ hoành… | Giúp cơ thể trao đổi khí với môi trường bên ngoài (thở) |
| Hệ bài tiết | Dạ dày, bàng quang, thận… | Cân bằng, bài tiết, các chất không cần thiết ra khỏi cơ thể. |
Thông qua thảo luận trả lời các câu hỏi trên, GV hướng dẫn để HS rút ra kết luận của bài học về mối liên hệ giữa cơ quan – hệ cơ quan – cơ thể.
Nội dung ghi bài
| Hệ cơ quan là tập hợp một số cơ quan cùng hoạt động để thực hiện một chức năng nhất định.
Ở cơ thể thực vật, các hệ cơ quan được chia thành hệ chồi và hệ rê. Ở cơ thể động vật gồm một số hệ cơ quan như: hệ vận động (xương, cơ); hệ tuần hoàn (tim, mạch máu, máu); hệ hô hấp (mũi, hẩu, thanh quản, khí quản, phế quản và phổi);… Cơ thể là tập hợp các cơ quan và hệ cơ quan, hoạt động thống nhất, nhịp nhàng để thực hiện chức năng sống. |
Vận dụng
* Nêu tên các cấp độ tổ chức trong cơ thể đa bào tương ứng với các số từ (1) đến (5) trong hình sau:
– (1) Tế bào, (2) Mô, (3) Cơ quan, (4) Hệ cơ quan, (5) Cơ thể.
- Phương án đánh giá:
- GV sử dụng THANG ĐO MỨC ĐỘ để đánh giá HS
| Nội dung đánh giá | Mức 1 (5đ) | Mức 2 ( 7đ) | Mức 1 (10đ) | Điểm |
| Trả lời câu hỏi | Trả lời được khoảng 50% các ý đúng | Trả lời được hầu hết các ý đúng | Trả lời đúng câu hỏi. Tìm được thêm ví dụ minh hoạ | |
| Đóng góp ý kiến | Chỉ nghe ý kiến | Có ý kiến | Có nhiều ý kiến, ý tưởng | |
| Tiếp thu, trao đổi ý kiến, hỗ trợ bạn cùng nhóm | Lắng nghe | Có lắng nghe, phản hồi | Lắng nghe ý kiến các thành viên khác, phản hồi và tiếp thu ý kiến có hiệu quả |
Xem thêm các bài viết liên quan của Giáo án khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo trong bài viết này nhé: