– Dẫn dắt vào nội dung: 

Quan sát hình ảnh và dự đoán câu trả lời: Hãy cho biết quá trình trên diễn ra theo xu hướng tạo nên hệ bền hơn (năng lượng thấp hơn) hay kém bền hơn (năng lượng cao hơn)?

– Mời HS dự đoán.

– GV dẫn dắt vào bài.

– HS trả lời.

– HS lắng nghe.

Kết luận: “Liên kết hóa học là sự kết hợp giữa các nguyên tử tạo thành phân tử hay tinh thể bền vững hơn.”

– Chỉ có các electron thuộc lớp ngoài cùng và phân lớp sát ngoài cùng tham gia vào quá trình tạo liên kết (electron hóa trị).

Kí hiệu: các electron hóa trị của nguyên tử một nguyên tố được quy ước biểu diễn bằng các dấu chấm đặt xung quanh kí hiệu nguyên tố.

Vận dụng: Thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi:

+ Khi nguyên tử flourine nhận thêm 1 electron thì ion tạo thành có cấu hình electron của nguyên tử nguyên tố nào?

=> Neon.

+ Để giảm năng lượng. các nguyên tử kết hợp lại thành phân tử theo xu hướng nào?

=> Theo xu hướng tạo nên hệ bề hơn (năng lượng thấp hơn).

– Mời HS trả lời, nhận xét.

– Nhận xét và chốt đáp án.

– Lắng nghe và ghi chép kiến thức.

– Lắng nghe và ghi bài vào vở.

– HS làm bài.

– HS trình bày đáp án của nhóm.

– Lắng nghe nhận xét và chỉnh sửa.

– Các nguyên tử khí hiếm bền vững hơn rất nhiều so với các nguyên tử nguyên tố khác trong cùng chu kì nên khó tham gia các phản ứng hóa học. 

=> Điều này là do chúng có lớp electron ngoài cùng đã bão hòa với 8 electron (ngoại lệ là He với lớp electron ngoài cùng đã bão hòa 2 electron).

Kết luận: “Khi hình thành liên kết hóa học, các nguyên tử có xu hướng nhường, nhận hoặc góp chung electron để đạt tới cấu hình eletron bền vững của nguyên tử khí hiếm.”

Vận dụng: Cho nguyên tử của các nguyên tố sau: Na (Z = 11), Cl (Z = 17), Ne (Z = 10), Ar (Z = 18). Những nguyên tử nào trong các nguyên tử trên có lớp electron ngoài cùng bền vững?

– Nhận xét và chốt đáp án.

– Lắng nghe và ghi bài vào vở.

– HS làm bài.

Trong quá trình hình thành liên kết hóa học, các nguyên tử có xu hướng nhường, nhận, góp chung electron để đạt được cấu hình bền vững như của khí ahiếm với 8 electron ở lớp ngoài cùng như của helium.”

Câu 1: 

F2: nguyên tử F có 7 electron hóa trị, mỗi nguyên tử F cần thêm 1 electron để đạt cấu hình electron bão hòa theo quy tắc octet nên mỗi nguyên tử F góp chung 1 electron.

CCl4: nguyên tử C có 4 electron hóa trị, nguyên tử Cl có 7 electron hóa trị. Nguyên tử C nhường 4 electron hóa trị, mỗi nguyên tử Cl nhận 1 electron hóa trị.

NF3: nguyên tử N 5 electron hóa trị, nguyên tử F có 7 electron hóa trị. Nguyên C nhường 3 electron hóa trị, mỗi nguyên tử F nhận 1 electron hóa trị.

Câu 2: 

PH3: nguyên tử P có 3 electron hóa trị, nguyên tử H có 1 electron hóa trị. Nguyên P nhường 3 electron hóa trị, mỗi nguyên tử H nhận 1 electron hóa trị.

Ví dụ 1: Nguyên tử chlorine có cấu hình electron là [Ne]3s23p5.

– Nguyên tử chlorine có bao nhiêu electron ở lớp vỏ ngoài cùng?

=> 7e

– Vậy xu hướng cơ bản của nguyên tử chlorine khi hình thành liên kết hóa học là gì?

=> Vậy xu hướng cơ bản của nguyên tử chlorine khi hình thành liên kết hóa học là nhận thêm 1 electron để đạt được lớp vỏ 8 electron ở lớp ngoài cùng như của khi hiếm Ar (thay vì Cl phải nhường đi 7 electron ở lớp ngoài cùng là 2s 2p – khó khăn hơn rất nhiều).

– Yêu cầu HS làm việc nhóm đôi và thực hiện yêu cầu sau: 

Biết Oxygen có Z = 8, cho biết xu hướng cơ bản của nguyên tử oxygen khi hình thành liên kết hóa học. Hãy vẽ sơ đồ minh họa quá trình đó.

– Mời HS trả lời.

– Nhận xét và chốt đáp án.

Kết luận: Các phi kim với 5, 6 hoặc 7 electron ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhận thêm electron để đạt 8 electron ở lớp ngoài cùng. Trong cùng chu kì, các nguyên tố có lớp ngoài cùng với 7 electron (các halogen) dễ nhận thêm electron hơn nên có tính phi kim mạnh nhất.

Ví dụ 2:  Khi hình thành liên kết hóa học trong phân tử H2O nguyên tử hydrogen có 1 electron hóa trị, mỗi nguyên tử hydrogen cần thêm 1 electron và nguyên tử oxygen cần thêm 2 electron để đạt cấu hình electron bão hòa theo quy tắc octet.

Ví dụ 3: Phân tử H2O được biểu diễn 

Xung quanh nguyên tử oxygen có 8 electron.

Ví dụ 4: Khi hình thành liên kết hóa học trong phân tử NaF, nguyên tử Na có 1 electron hóa trị, nguyên tử F có 7 electron hóa trị, nguyên tử Na nhường 1 electron hóa trị tạo thành hạt mang điện tích dương, nguyên tử F nhận 1 electron tạo thành hạt mang điện tích âm. Các hạt này đều đạt cấu hình electron bão hòa theo quy tắc octet và có điện tích trái dấu nên hút nhau.

Vận dụng: Chia lớp thành 8 nhóm. Tiến hành việc nhóm, hoàn thành phiếu học tập số 1

– Mời HS trình bày đáp án của nhóm. Các nhóm còn lại lắng nghe và nhận xét.

– GV nhận xét và chốt đáp án.

– HS trả lời câu hỏi.

– Lắng nghe và ghi bài vào vở.

– Lắng nghe và ghi bài vào vở.

– HS nhận nhiệm vụ và tiến hành làm việc nhóm

– HS trình bày sản phẩm của nhóm.

– HS lắng nghe và sửa bài làm.

+ Oxygen: nhận 2 electron

+ Florine: nhận 1 electron

Câu 2: 

Câu 3: 

– Chu kì 2 có 2 phân lớp đó là: phân lớp s và phân lớp p.

– Phân lớp s chứa tối đa 2 electron, phân lớp p chứa tối đa 6 electron.

=> Chu kì 2 chỉ chứa được tối đa 8 electron.

Câu 1: Tính phi kim được đặc trưng bằng khả năng nhận electron. Xu hướng cơ bản của nguyên tử O và F trong các phản ứng hóa học là nhường hay nhận bao nhiêu electron?

Câu 2: Hãy dự đoán xu hướng nhường, nhận electron của mỗi nguyên tử trong từng cặp nguyên tử sau. Vẽ mô hình (hoặc viết số electron theo lớp) quá trình các nguyên tử nhường, Nhận electron để tạo ion

1. K(Z=19) và O(Z=8).
2. Li(z=3) và F(Z=9).
3. Mg(Z=12) và P(Z=15).

Câu 3: Vì sao các nguyên tố thuộc chu kì 2 chỉ có tối đa 8 electron ở lớp ngoài cùng (thỏa mãn quy tắc 8 electron khi tham gia liên kết)?

– GV mời một số nhóm lên trả lời câu hỏi. 

– Mời các nhóm nhận xét.

– GV chốt đáp án.

– HS làm bài.

– HS lắng nghe nhận xét bài làm.

Quy tắc octet: Khi hình thành liên kết hóa học, các nguyên tử có xu hướng nhường, nhận hoặc góp chung electron để đạt tới cấu hình eletron bền vững của nguyên tử khí hiếm.

Liên kết hóa học là sự kết hợp giữa các nguyên tử tạo thành phân tử hay tinh thể bền vững hơn.

Quy tắc octet: Khi hình thành liên kết hóa học, các nguyên tử có xu hướng nhường, nhận hoặc góp chung electron để đạt tới cấu hình eletron bền vững của nguyên tử khí hiếm..”

– Đọc và tìn hiểu bài: “LIÊN KẾT ION”.